De bijna-energieneutrale woning of BEN-woning is een nieuwe bouwnorm voor gebouwen die vanaf 2021 verplicht wordt in de EU. Dit betekent dat vanaf dit jaar nieuwe gebouwen in de EU moeten voldoen aan de bijna-energieneutrale bouwnorm.
Aan welke energie-indicatoren moet een BEN-woning voldoen?
Een BEN-woning zou een primaire energiebehoefte moeten hebben van maximaal 40 kWh per vierkante meter per jaar. Ook zijn er eisen om een maximale primaire energiebehoefte van ca. 30 kWh/m²a vast te stellen. Daarnaast moeten componenten voldoen aan lage U-waarden om een hoog isolatieniveau te bereiken. Bijvoorbeeld geïsoleerde plafonds, vloerpanelen of ramen met meerdere beglazingen. Ook de oriëntatie van het gebouw en het compacte ontwerp spelen een belangrijke rol in een bijna-energieneutrale woning.
BEN als nieuwe energie standaard in de bouw
Vanaf 1 januari 2021 is het verplicht om alle nieuwe gebouwen op te bouwen als zogenaamde energiezuinige gebouwen vanwege de EU-bouwrichtlijn. Deze verplichting is vervat in de Europese Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) en het Energieakkoord voor duurzame groei. Volgens de normen dient het een KfW Efficiency House 55 te zijn. KfW 55 beschrijft de energie-efficiëntiewaarde van een gebouw. Houten huizen en geprefabriceerde houten huizen hebben een uitstekende thermische bouwkwaliteit die gemakkelijk de KfW 55-energienorm haalt.
Wat zijn de kerncijfers achter de nieuwe bouwnormen van KfW?
De belangrijkste beoordelingscriteria zijn de jaarlijkse primaire energievraag en het transmissiewarmteverlies. De primaire energievraag beschrijft de hoeveelheid energie die nodig is om de totale energievraag bij het opzetten van de nieuwbouw te dekken. Het transmissiewarmteverlies is de hoeveelheid energie die in een verwarmd gebouw door de gebouwschil naar buiten ontsnapt. In de EPBD zijn voor beide referentiewaarden maximumwaarden vastgelegd. Deze dienen als basis voor KfW bij het ontwikkelen van KfW’s nieuwe bouwnormen.
Wat betekent dat voor een nieuw gebouw?
Het KfW Efficiëntie Huis 55 als laagste energiehuis norm beschrijft een gebouw dat slechts 55% zoveel energie nodig heeft als een vergelijkbare nieuwbouw die de maximaal toelaatbare waarde haalt. Dit type huizen is ontegenzeggelijk energiezuinig en moet aan een aantal voorwaarden voldoen. De belangrijkste factoren die een BEN definiëren zijn de zeer hoge energie-efficiëntie en zeer lage energiebehoefte (een derde minder dan voor een lage-energiewoning), die uitsluitend wordt gedekt door hernieuwbare energiebronnen.
Regels en richtlijnen in één oogopslag
Bij het bouwen of renoveren van een bijna-energieneutrale woning moeten de volgende normen in acht worden genomen:
Compactheid
Het voorkeursontwerp is compact. Een zo rechthoekig mogelijke plattegrond en twee bouwlagen verkleinen de bouwoppervlakte en daarmee eventuele warmteverliezen. Details zoals erkers, loggia’s of dakkapellen moeten worden vermeden, omdat ze het oppervlak weer vergroten en zo warmteverlies mogelijk maken.
Zuid-oriëntatie
Door de zuidelijke ligging van het gebouw kan de zonnestraling bijzonder worden benut. Tweederde van de raamoppervlakte moet naar het zuiden gericht zijn, zodat de warmtewinsten van de ramen kunnen worden vergeleken met hun verliezen. Echter moet de energiezuinige woning ook geschikt zijn voor de zomer, d.w.z. dat de binnentemperaturen draaglijk moeten blijven bij blootstelling aan zonlicht, wat wordt gegarandeerd door de glasoppervlakte-afmetingen, opstelling en zonwering mogelijkheden.
Hoge isolatie
Lage U-waarden voor componenten in onverwarmde ruimtes of voor buitendelen verminderen de energiebehoefte aanzienlijk. Bijvoorbeeld driedubbele beglazing met een U-waarde van 0,7 tot 0,9 W/m2K, buitenmuren van 50 cm verticaal geperforeerde bakstenen met 0,18 W/m2K, geïsoleerd (30 cm) bovenste verdiepingsplafond met een U-waarde van ca. 0,1 of de vloerplaat met ongeveer 0,2 W/m2K.
Absolute luchtdichtheid en minimalisering van koudebruggen
Zorgvuldig bouwen is een voorwaarde om een laag energiegetal te bereiken. Het vermijden van structurele schade en een aangenaam binnenklimaat zijn positieve neveneffecten.
Comfort Ventilatie
De comfortventilatie past de hoeveelheid toegevoerde verse lucht altijd aan de behoefte aan. In tegenstelling tot vergelijkbare systemen zoals gecontroleerde of mechanische woonruimte ventilatie wordt het gedefinieerd als een woonruimte ventilatiesysteem (aan- en afvoersysteem met warmteterugwinning) met specifieke eisen en kwaliteitscriteria, dat is ontworpen voor de best mogelijke luchtkwaliteit, hoog comfort en uitstekende energie-efficiëntie. Dit is een must in een bijna-energieneutrale woning.
Gebruik van hernieuwbare energiebronnen
De selectie van energiesystemen die – gecombineerd of solo – gebruik maken van hernieuwbare energie is tegenwoordig al zeer divers. Denk bijvoorbeeld aan pelletkachels of pellet-gevoede centrale verwarmingssystemen, warmtepompen, thermische zonnesystemen, houtkachels en diepe verwarming.
Energiezuinige afwerking
Gebruik bij onder andere het renoveren van uw huis ecologische isolatiematerialen zoals vlas, wol, kurk, hennep, stro en houtvezels. Ze zijn gemaakt van hernieuwbare grondstoffen en verbeteren zo ook de energiebalans van uw huis. Het is ook erg belangrijk om het stroomverbruik te verminderen. Gebruik daarom efficiënte oplossingen zoals leds voor verlichting en energiezuinige huishoudelijke apparaten in energieklasse A.
Welk pad leidt naar een bijna-energieneutrale woning?
Er zijn verschillende manieren om te komen tot een bijna-energieneutrale woning.
1. Verder gaan met het stellen van hogere eisen:
Enkele jaren terug stegen de eisen voor primair energieverbruik en thermische isolatie. Een verdere aanscherping hiervan zou helpen sneller te komen tot de realisatie van een bijna-energieneutrale woningen.
2. Het passiefhuis wordt de standaard:
Met passiefhuis wordt bedoeld een heel energiezuinig gebouw dat voor het overgrote deel van het jaar zonder actieve verwarming op kamertemperatuur blijft. Het passiefhuis heeft een eigen onafhankelijke verificatieprocedure en zorgt voor een uitgebreidere energiebalans. Een kleine convector of radiator is in de meeste gevallen het enige dat u in de leefruimte of badkamer zult aantreffen. De benaming passief gebouw of passiefhuis is ontstaan vanwege het feit dat er haast niet actief wordt verwarmd. De energievraag voor ruimteverwarming en ruimtekoeling bedraagt niet meer dan 15 kWh/m² per jaar.
3. Verlaging van de primaire energiefactoren:
Met de toename van de vraag aan het begin van het jaar werd de primaire energiefactor voor elektriciteit teruggebracht tot 1,8. De achtergrond is de uitbreiding van hernieuwbare energiebronnen in de stroomvoorziening. Dit maakt het gebruik van bijvoorbeeld warmtepompen voor verwarming aantrekkelijker. Lage primaire energiefactoren kunnen ook worden gebruikt in andere verwarmingssystemen met een hoog aandeel hernieuwbare energiebronnen.
Wilt u uw woning zonder zorgen bouwen?
Dan bent u bij Stessens aan het juiste adres!
